DERS NOTLARI

Dr. Mustafa Altun

Bibliyografya

Bağlantılar

Son Güncelleme: 27 Nisan 2021

 

LİSANS (GÜZ YARI YILI)
LİSANS (BAHAR YARI YILI)
ALAN VE ALAN EĞİTİMİ DERSLERİ
Türk Dil Bilgisi 1 Türk Dil Bilgisi 2
Türk Dil Bilgisi 3 Türk Dil Bilgisi 4
Osmanlı Türkçesi 1 Osmanlı Türkçesi 2
Dilbilimi Metindilbilim
Dil Edinimi  
Eski Türk Edebiyatı I
Eski Türk Edebiyatı II
UYGULAMA DERSLERİ
Öğretmenlik Uygulaması I Öğretmenlik Uygulaması II
Topluma Hizmet Uygulamaları  

 

LİSANSÜSTÜ (GÜZ YARI YILI)
LİSANSÜSTÜ (BAHAR YARI YILI)
Dil Biliminde Yeni Yaklaşımlar (Yüksek Lisans) Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi (Yüksek Lisans)

 

 

Türk Dil Bilgisi 1

Türkçenin tarihsel gelişimi ve yayılma alanı; Türk dilleri ailesi; Türkiye Türkçesinin ses bilgisi özellikleri; sesler (ünlü ve ünsüzler), ünlü ve ünsüzlerin özellikleri; ses uyumları (ünlü uyumu, ünsüz uyumu); ses (ünlü ve ünsüz) değişmeleri (darlaşma, yuvarlaklaşma, benzeşme, ayrışma, türeme, düşme, ötümlüleşme, ötümsüzleşme, kaynaşma, ünlü çatışması, ikizleşme), kaynaştırma ünsüzleri, bağlantı ünlüsü; hece; yazım bilgileri, tarih boyunca kullanılan Türk alfabeleri; yazımın önemi ve gerekliliği; ses değişmelerinin yazıda gösterilmesi; hecelerin yazılışı, satır sonlarında sözcüklerin hecelere bölünerek yazılışı; yazım uygulamaları.

Önerilen Kaynaklar

 

 

Türk Dil Bilgisi 2

Türkçenin yapısal özellikleri, şekil bilgisi; sözcük (kök, gövde, taban, ek), kökenlerine göre sözcükler [yerli sözcük, yabancı sözcük; köken bilgisi (etimoloji)], yapılarına göre sözcük türleri (yalın, türemiş, birleşik), türlerine göre sözcükler [ad, önad (sıfat), eylem (fiil), belirteç (zarf), adıl (zamir), bağlaç, ilgeç (edat), ünlem]; Türkçenin ekleri, (yapım ekleri, çekim ekleri, fiilimsi ekleri, çatı ekleri, ek fiil ekleri); Türkçede sözcük türetme yolları; sözcük vurgusu; yazım kuralları

Yapı Bakımından Sözcük Çözümlemeleri (Mustafa Altun)

Türk Dil Bilgisi 3

Sözcük ve sözcük bilgisi çalışmaları; ad (isim), önad (sıfat), adıl (zamir), belirteç (zarf); eylem (fiil); ilgeç (edat), bağlaç, ünlem; uygulama çalışmaları

Türk Dil Bilgisi 4

Cümle bilgisi, sözdizimi, Türkiye Türkçesi söz diziminin genel özellikleri-ilkeleri; belirtme öbekleri; cümle, cümlenin ögeleri, türleri, cümle çözümleme.

Önerilen Kaynaklar

 

 

Osmanlı Türkçesi 1

Osmanlı Türkçesi, Arap harfli Türk abecesi, bitişik ve ayrı harfler, Osmanlı Türkçesinin kuralları, Arap harfli Türk alfabesiyle yazılmış basit Osmanlıca metinleri okuma çalışması, Arap harfli Türk alfabesiyle basit kelimeler kullanarak yazma çalışmaları

Önerilen Kaynaklar

 

 

Osmanlı Türkçesi 2

Osmanlı Türkçesinin dil ve yazım özellikleri, Arapça ve Farsça sözcükler, tamlama çeşitleri; Arap harfli Türk alfabesiyle yazılmış Osmanlıca metinleri okuma çalışmaları, Arap harfli Türk alfabesiyle yazma çalışmaları.

Osmanlı Türkçesi Dersleri / Ottoman Turkish Courses (yeni)

 

Osmanlı Türkçesi Metinleri (Matbu)

Önerilen Kaynaklar

 

 

Dilbilimi

Dilin muhtelif tanımları, Dünya dilleri hakkında genel bigiler; 20. yy başlarına kadar doğu ve batı geleneğinde dil çalışmalarına tarihsel bir bakış (İlk Çağ’da dil çalışmaları, Orta Çağ’da dil çalışma - ları); 20. yüzyılda dil bilim kavramının ortaya çıkışı; dil bilimin dalları ve çalışma alanları; Ferdinand De Saussure ve Yapısalcı dil bilim kuramı (Cenevre Dil bilim Okulu). Yapısalcı anlayışı benimsemiş dil bilim okulları; Prag Okulu, Fransız İşlevselciliği (Andre Martinet), Gustave Guillame ve Psikomekanik, Kopenhag Okulu ve Glosematik, Amerikan Yapısalcılığı (Franz Boas, Edward Sapir, Leonard Bloomfield, Zellig Sabbetai Harris), Noam Chomsky ve Üretken Dönüşümsel Dil Bilgisi Kuramı, Dil Bilim Kökenli Dil Bilgisi Kuramları. Kuramların, teorik ve uygulamalı düzeyde dil öğretimiyle ilişkilendirilmesi.

Genel Dil Bilimi Testi

Metindilbilim

Metindilbilimin temel ilke ve kavramları (tümce, önerme, sözce; metin ve metinsellik ölçütleri: üretici/metin ve alıcı merkezli), metin türü, söylem ve metin türü sınıflamaları; metin türlerinin dilsel görünümleri; anlatı söylemi, anlatı metinleri ve dil aktarımı; söz eylem kuramı.

 

Dil Edinimi

Çocukta dil edinimi süreci, ana dilinin seslerini edinme, kelime türlerinin edinimi, zaman kavramı, zaman kullanımı, tümce, olumsuzluk edinimi, evet-hayır soruları, diğer yapılar

 

 

Video:

 

 

Eski Türk Edebiyatı I

Eski Türk Edebiyatının mahiyeti, kavram alanı; Divan edebiyatının temel özellikleri, belli başlı türleri ve önemli temsilcileri; 15.-16. yy. Türk Edebiyatından seçme metinler üzerinde inceleme çalışmala- rı. Dönemin dil anlayışı, toplumsal durumu ve dünya görüşünü ortaya koyacak çalışmalar.

Seçme Gazeller (Mustafa Altun)

 

13. Yüzyıl Türk Şair ve Nasirleri

Anadolu sahası: Mevlânâ, Sultan Veled, Hoca Dehhânî, Yunus Emre, Hacı Bektaş Velî

14. Yüzyıl Türk Şair ve Nasirleri

Anadolu sahası: Şeyyâd Hamza, Ahmed Fakih, Gülşehrî, Âşık Paşa, Ahmedî, Kadı Burhaneddin, Hoca Mes’ûd, Şeyhoğlu, Eflâkî; Azerî sahası: Hasanoğlu, Ahmed bin Veys, Nesîmî; Harezm sahası: Rabgûzî, Kerderli Mahmûd, İslâm, Kutb, Harezmî; Memlûk sahası: Seyf-i Serâyî, Ebû Hayyân, Hüsam Kâtib

15. Yüzyıl Türk Şair ve Nasirleri

Anadolu sahası: Adlî (II.Bayezıd), Âhî, Ahmet Paşa, Âşıkpaşazade, Avnî (Fatih Sultan Mehmed), Eşrefoğlu Rumî, Hamdullah Hamdi, İznikli Hümâmî, Mercimek Ahmed, Mesihî, Mihrî, Muradî (II.Murad ), Necati, Nizâmî, Sinan Paşa, Sultan Cem, Süleyman Çelebi, Şeyh Elvân-ı Şirâzî, Şeyhi, Tacizâde Cafer Çelebi, Yazıcıoğlu Ahmed, Yazıcıoğlu Muhammed, Zeyneb Hatun; Çağatay sahası: Ali Şîr Nevâî Mesneviler: Anadolu sahası: Ahmedî (Cemşîd ü Hurşîd, 1403-Mevlid, 1407-8), Ahmed-i Dâî (Çeng-nâme, 1405), Yazıcı Selahaddin (Şemsiyye, 1409), Refiî (Beşâret-nâme, 1408), Süleyman Çelebi (Vesiletü'n-Necât, 1409-10), Hatiboğlu (Bahrü'l-Hakâyık, 1409-10-Letâif-nâme, 1414-Ferah-nâme, 1425-6), Abdülvâsi Çelebi (Halil-nâme, 1414), Şeyhî (Har-nâme, 1415-Hüsrev ü Şîrîn, 1421-1438 arası), Devletoğlu Yusuf (Kitâbü'l-Beyân, 1424), Şeyl Elvân-ı Şirâzî (Gülşen-i Râz, 1425-6), Bedr-i Dilşâd (Murâd-nâme, 1427), Mûsâ Abdî (Camasb-nâme, 1429-30), Abdülmecid bin Ferişte (Işk-nâme, 1429-30), Hassân (Mihr ü Müşterî, 1431), Muînî (Mesnevi-i Murâdî, 1435-6),

16. Yüzyıl Türk Şair ve Nâsirleri

Anadolu sahası: Ahdî, Ahmet Sarban, Âşık Çelebi, Bâki, Edirneli Nazmî, Emrî, Fakîrî, Fazlî, Figânî, Fuzûlî, Gelibolulu Mustafa Âlî, Güvâhî, Hakanî, Hamdi-i Lârendî, Hatayî (Şah İsmail), Hayâlî, Hayretî, Hoca Saadeddîn, İshak Çelebi, Kemâlpaşazâde, Kınalızâde Âlî, Kınalızâde Hasan Çelebi, Lam’î, Lamî Çelebi, Latîfî, Lütfi Paşa, Muhibbî (Kanuni Sultan Süleyman), Murâdî, Mustafa Selanikî, Nevaî, Rahmî, Ruhî Bağdadî, Sehî, Seydi Reis, Taşlıcalı Yahyâ, Tatavlalı Mahremî, Ümmi Sinan, Yahyâ, Zâtî

 

Eski Türk Edebiyatı II

Divan şiirinde vezin: Aruz ölçüsünün temel mantığı, Aruz ölçüsünün melodisini öğretmeye yönelik çözümleme çalışmaları; 17.-18. yy. Türk Edebiyatından seçme metinler üzerinde inceleme çalışmaları.

 

17. Yüzyıl Türk Şair ve Nâsirleri

Anadolu sahası: Azmizâde Haletî, Bosnalı Sâbit, Cevrî, Evliyâ Çelebi, Fâizî, Fehîm-i Kadîm, Ganîzâde Nâdirî, İsmetî, Nâbî, Nâ'ilî-i Kadîm,, Nedîm, Nef'î, Neşâtî, Nergisî, Nev'îzâde Atâyî, Niyâzî Mısrî, Sabrî, Simkeşzâde Feyzî, Şehrî, Şeyhülislâm Bahâyî, Şeyhülislâm Yahyâ, Vecdî, Veysî; Azerî sahası: Sâib; Çağatay sahası: Ebu'l-gazi Bahadır Han

18. Yüzyıl Türk Şair ve Nâsirleri

Arpaemînizâde Sâmi, Âtıf, Çelebizâde Âsım, Dürrî, Enderunlu Fâzıl, Enîs Dede, Esrâr Dede, Fennî, Feyzî, Fıtnat Hanım, Hâtem, Haşmet, Hâzık, Hevâyî, Hoca Neş'et, İlhâmî, İsmâli Beliğ, İzzet Ali Paşa, Kâmî, Kırımlı Rahmî, Koca Râgıp Paşa, Mehmed Emîn Belîğ, Münîf, Nahîfî, Nâşid, Nedîm, Nevres-i Kadîm, Neylî, Osmânzâde Tâ'ib, Râtib Ahmed Paşa, Sâkıb Dede, Sâlim, Seyyid Vehbî, Sürûrî, Sünbülzâde Vehbî, Şeyh Gâlip, Şeyhülislâm Es'âd, Şeyhülislâm, İshak, Vâhîd Mahtumî, Vak'anüvis Pertev, Vâhid, Yahyâ Nazîm

19. Yüzyıl Türk Şair ve Nâsirleri

Abdî, Âgâh Paşa, Âkif Paşa, Âdile Sultan, Aynî, Dâniş, Deli Hikmet, Enderunlu Vâsıf, Eşref Paşa, Fehîm, Hâlet Bey, Hersekli Ârif Hikmet, Kâzım Paşa, Keçecizâde İzzet Molla, Lebîb Efendi, Leskofçalı Gâlib, Leylâ Hanım, Nâilî-i Cedîd, Osman Şems, Osman Nevres, Pertev Paşa, Refî-i Kâlâyî, Şeref Hanım, Üsküdarlı Hakkı, Yenişehirli Avnî

 

Dil Biliminde Yeni Yaklaşımlar (Yüksek Lisans)

Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi (Yüksek Lisans)

Öğretmenlik Uygulaması I

Alana özgü öğretim yöntem ve teknikleriyle ilgili gözlemler yapma; alana özgü özel öğretim yöntem ve tekniklerinin kullanıldığı bireysel ve grupla mikro-öğretim uygulamaları yapma; alana özgü etkinlik ve materyal geliştirme; öğretim ortamlarını hazırlama, sınıfı yönetme, ölçme, değerlendirme ve yansıtma yapma

Öğretmenlik Uygulaması II

Alana özgü özel öğretim yöntem ve teknikleriyle ilgili gözlem yapma; alana özgü özel öğretim yöntem ve tekniklerini kullanarak mikro-öğretim uygulamaları yapma; bir dersi bağımsız bir şekilde planlayabilme; dersle ilgili etkinlik ve materyal geliştirme; öğretim ortamlarını hazırlama; sınıfı yönetme, ölçme, değerlendirme ve yansıtma yapma

Topluma Hizmet Uygulamaları

Toplum, topluma hizmet uygulamaları ve sosyal sorumluluk kavramları; toplumsal ve kültürel değerler yönünden sosyal sorumluluk projeleri; güncel toplumsal sorunları belirleme; belirlenen toplumsal sorunların çözümüne yönelik projeler hazırlama; bireysel ve grup olarak sosyal sorumluluk projelerinde gönüllü olarak yer alma; çeşitli kurum ve kuruluşlarda sosyal sorumluluk projelerine katılma; panel, konferans, kongre, sempozyum gibi bilimsel etkinliklere izleyici, konuşmacı ya da düzenleyici olarak katılma; sosyal sorumluluk projelerinin sonuçlarını değerlendirme.